چو بخت عرب بر عجم چیره شد ***   همی بخت ساسانیان تیره شد

پر آمد ز شاهان جهان را قفیز [پیمانه] *** نهان شد ز رو گشت پیدا پشیز 

همان زشت شد خوب، شد خوب زشت ***   شده راه دوزخ پدید از بهشت 

دگرگونه شد چرخ گردون بچهر ***  ز آزادگان پاک ببرید مهر 

به ایرانیان زار و گریان شدم ***  ز ساسانیان نیز بریان شدم 

دریغ آن سر و تاج و اورنگ و تخت ***  دریغ آن بزرگی و آن فرّ و بخت 

کزین پس شکست آید از تازیان ***  ستاره نگردد مگر بر زیان 

چو با تخت، منبر برابر شود *** همه نام بوبکر و عمّر شود

تبه گردد این رنجهای دراز ***   نشیبی دراز است پیشش فراز

نه تخت و نه دیهیم بینی نه شهر *** ز اختر همه تازیان راست بهر 

ز پیمان بگردند وز راستی  ***   گرامی شود کژّی و کاستی 

رباید همی این از آن، آن ازین *** ز نفرین ندانند بازآفرین 

نهانی بتر زآشکارا شود ***   دل مردمان سنگ خارا شود 

شود بنده بی هنر شهریار ***   نژاد و بزرگی نیاید به کار 

به گیتی نماند کسی را وفا ***   روان و زبانها شود پر جفا 

از ایران و از ترک و از تازیان *** نژادی پدید آید اندر میان 

نه دهقان، همه ترک و تازی بود ***  سخنها به کردار بازی بود 

نه جشن و نه رامش، نه گوهر نه نام ***   به کوشش ز هرگونه سازند دام 

بریزند خون از پی خواسته *** شود روزگار بد آراسته

زیان کسان از پی سود خویش *** بجویند و دین اندر آرند پیش

ز پیشی و بیشی ندارند هوش ***  خورش نان کشکین و پشمینه پوش 

چو بسیار از این داستان بگذرد ***  کسی سوی آزادگان ننگرد 

یکی نامه ای بر حریر سفید ***    نوشتند پر بیم و چندی امید 

به عنوان بر از پورِ هرمزد شاه ***  جهان پهلوان رستم کینه خواه 

سوی سعد وقاص جوینده جنگ ***   پر از رأی و پر دانش و پر درنگ 

به من بازگوی آنکه شاه توکیست ***   چه مردی و آیین و راه تو چیست 

به نزد که جویی همی دستگاه ***  برهنه سپهبد برهنه سپاه 

به نانی تو سیری و هم گرسنه ***  نه پیل و نه تخت و نه بار و بُنه 

ز شیر شتر خوردن و سوسمار *** عرب را به جایی رسیده ست کار 

که تاج کیان را کند آرزو ***   تفو باد بر چرخ گردان، تفو! 

شما را به دیده درون شرم نیست ***   ز راه خرد مهر و آزرم نیست 

بدین چهر و این مهر و این راه و خوی ***   همی تخت و تاج آیدت آرزوی 

جهان گر به اندازه جویی همی ***   سخن بر گزافه نگویی همی