پیشگفتار
” بخوان به نام پروردگارت که همه چیز را آفرید . که انسان را از خون بسته آفرید . بخوان که پروردگار تو بسیار کریم است . هم او که آموخت نوشتن با قلم را . و به انسان آموخت آنچه نمی دانست . “
( سوره ی علق ، آیات 5-1 )
پروفسور فرای ، استاد دانشگاه ها روارد :
” حدود سال 610 میلادی ، جبرئیل بر محمد امین ( ص ) نازل شد و به او ابلاغ کرد تا این آیات قرآن را بخواند ، و چنین بود که رسالت او آغاز شد . تحولات اسلام در تاریخ جهان خارق العاده بود ، و در ایران شکوفایی عظیم هنر ، صنعت و دانش را به همراه داشت ؛ عصر زرین ایران از اینجا آغاز شد . “
یکی بین و یکی گوی و یکی دان بدین ختم آمد اصل و فرع ایمان
شیخ محمود شبستری ( گلشن راز )
در طول چهار قرن پس از سقوط ساسانیان ، ایرانیان با قبول پیام توحید و ضمن حفظ و تداوم میراث فرهنگی خود به تدریج به اسلام گرویدند و بر پایه ی اعتقادات تازه ی خود فرهنگی جهانی را شکل دادند که حاصل تلاقی سنت های گوناگون بود . در نتیجه ، هنر و معماری اوج گرفت ، علومی مانند پزشکی ، شیمی و نجوم پیشرفت های چشمگیر کرد و زبان فارسی با جذب واژگان عربی گسترشی بی نظیر یافت . به این ترتیب ، می توان این دوره را عصر طلایی فرهنگ ایران نامید .
” ما شما را از مرد و زنی آفریدیم و شما را گروه ها و ملل مختلف قرار دادیم تا نسبت به هم معرفت و شناخت پیدا کنید . به درستی که گرامی ترین شما نزد خدا پرهیزگار ترین شماست .
سوره ی حجرات ، آیه ی 13
اسلام در ایران
اسلام ، که در لغت به معنی تسلیم در برابر خداوند است ، پرستش الله را جایگزین ستایش ظل الله ساخت و پرهیزگارترین مردمان را نزد خداوند ، مقرب ترین دانست . بدین ترتیب ، با سر دادن ندای برابری همه ی انسان ها ، منزلت و اعتبار اجتماعی از دست رفته را به محرومان بازگرداند .
پروفسور حامد الگار ، استاد دانشگاه کالیفرنیا ، برکلی :
” جوهره ی پیام دین اسلام در همین کلمه ی اسلام نهفته است که به معنی تسلیم به اراده ی خداوند است . تسلیمی که در نهاد آن برابری کامل همه ی ابنای بشر به ودیعه گذاشته شده است . هر چند اولین اجابت کنندگان این دعوت ، ساکنان شبه جزیره ی عربستان بودند ؛ اما از همان ابتدا پیام اسلام پیامی جهانی بود که افراد غیر عرب را هم به خود جذب می کرد . به طوری که در میان یاران نزدیک پیامبر اسلام ، چند غیر عرب ، از جمله سلمان فارسی هم بودند که ایرانی تبار بود . می خواهم به یک نکته ی ظریف اشاره کنم : اولین سرزمین خارج از شبه جزیره ی عربستان که اکثریت مردم آن به اسلام گرویدند ، ایران بود و نه یک سرزمین عربی مانند سوریه یا مصر . اسلام آوردن ایرانیان خود نشانه ی آن است که مسلمان شدن معادل عرب شدن نبوده است . “
پروفسور سید حسین نصر ، استاد دانشگاه جرج و اشنگتن دی . سی . :
” اسلام با خود پیامی آسمانی آورد که مثل باران بر روح ایرانیان بارید و آن را شکوفا کرد . ایرانی ها ، که به دلایل گوناگون از جمله اشاعه ی مانی گری و مزدک گرایی و حوادث اجتماعی ، سیاسی و مذهبی در دوران ساسانیان به شدت مستاصل شده بودند آمادگی پذیرش این دین جدید را داشتند . این که پنجاه هزار عرب توانستند با تهدید و اجبار ، سی میلیون ایرانی را مسلمان کنند ، سخنی گزاف و بیهوده است . واقعیت این است که اکثریت ایرانیان آماده ی پذیرش این پیام بودند . به همین دلیل وقتی آن باران ، بر این خاک آماده باریدن گرفت ، هم چون هنگام فرا رسیدن بهار ، گلها شکوفا شدند و زندگی جدیدی آغاز شد . بنابر این با این که ایرانیان ، پیش از ظهور اسلام هم تمدن با شکوهی بنا نهاده بودند ، شکوفایی علم و اندیشه در تمدن ایرانی پس از اسلام در این سرزمین آغاز شد . “
دست کم یک قرن طول کشید تا اسلام جایگزین آیین زرتشت شود . به دنبال آن ، ایران دستخوش چنان تحولات ژرف و دیرپایی شد که تا آن زمان بی سابقه بود .
پروفسور سی . ای . بازورث ، استاد دانشگاه منچستر :
” به عقیده ی من ، هماهنگی فرهنگ ایرانی با فرهنگ اساسا عربی اسلام به آمیزه ای پربار از این دو انجامید و شکوفایی عظیم نگارگری ، معماری و ادبیات در این عصر زرین را به دنبال داشت . “
ایرانیان برای مردمان و دینی که پذیرای عقاید دیگر ملل بودند رهاوردی بی همتا داشتند : تجارب تمدنی باستانی و دیرپا .
منبع : هفت رخ فرخ ایران
نویسنده : فرزین رضاییان
نظرات شما عزیزان: